Hiciv ve İlahi İşaret Cinayetleri

Hammer, Büyük Osmanlı Tarihi’den


“Osmanlı tarihinde öyle bir padişah var ki aynı çağda yaşadığı Batılı derebeylerine rahmet okutur gericilikte. Güç ve utangaçlık, iktidar ve zafiyet, ar ve arsızlık, akıllıca ve akılsızca davranış, cinayet ve masumiyet hep kılıç ve kemendle ödüllendiriliyordu. Ölüm bir yıldırım gibi bazen tek cinayetlerle bazen bir veba kadar şiddetli katliamlarla gerçekleştiriliyordu. Zat-ı şahane bir gün Edirne köprüsü üzerinden geçiyordu. Otuz kadar Hindli derviş zat-ı şahaneyi görmek istemişlerdi. Padişahın korumalarından izin alamadıkları için köprünün kemerleri altına gizlenmişlerdi. Sultan Murad yaklaşınca bu zavallı dervişler anısızın ortaya çıkıp padişaha görüldüler. Bu arada padişahın atı ürktüğü için süvarisini düşürdü. Haziran 1634 öğle vakti, bu otuz garip adamın kellesi birkaç dakika sonra yolun üzerinde sergilendi. Gümülcine naibinin kötü yönetimi şikayeti üzerine buraya giden Sultan Murad naibin değiştiğini bile bile yeni naibi de idam ettirmiştir. İstanbul’a döndüğünde sarayda bir elmas kaybolur. Elması çalığı zannıyla bir çavuşun kellesi vurulur. Hassa hizmetkarlarından biri cirit oyununda padişahın bir darbesini savuşturduğu için padişahın gazabından kurtulmak için günlerce gizlenir. Tüm İstanbul kapıları tutulur. Hizmetli bulunup idam edilinceye kadar kapılar kapalı tutulur. Galata Sarayı’ındaki yangından sorumlu tutulan saray ağasının başı kesilir.

Aynı ayda Üsküdar’da bir yangın çıkar, bir de zelzele olur. Bu iki felaket sonunda eğer bir katliam olmadıysa İstanbul halkı bunu iki önemli idamın arifesine borçludur. Şair Nefi ve Abaza Hasan Paşa’nın idamları… Erzurum, Hasankale’de doğmuş olan Nefi döneminin en büyük şairlerindendir. Padişahın çok özel ödül ve ayrıcalıklarına nail olmuştu. Bir gün Sultan Murad, Nefi’nin Siham-ı Kaza’sını okurken ayaklarının dibine yıldırım düşer. Bunu ilahi bir işaret olarak anlar. Ve Nefi’ye hiciv yamayı yasaklar. Nefi, padişahın yasağına uyarak maliyede bir memuriyet görevi alır. Bir gün padişahın meclisinde Bayram Paşa, Nefi’ye yeni bir hicvin yok mu diye sorar. Bayram Paşa saldırıya uğradığını ve yıldırım olayını Sultan’a anımsatır. Sultan, tarziyesini sorunca Bayram Paşa, Nefi’nin kellesi der. Daha önce Nefi’in sert hicivlerine hedef olan “ulema” anında fetva çıkarır: “Bir hiciv şairi vardır ki adı NEFİ/Dört mezhebe göre onun yılan gibi katli vacip.” Fetva üzerine Bayram Paşa, şairi sarayın odunluğuna götürür, orda boğar. Cesedini de denizin dalgalı sularına bırakır. Aralarında şöyle bir konuşma geçer:
-Nefi, beni takip et, Siham-ı Kaza oklarını kesebileceğin bir ormana gideceğiz.
Nefi:
-Mel’un, Sen de mi hicve karışıyorsun, diye küfür döktürmeye başladı.
Abaza Hasan Paşa’da, Zatı-ı Şahane’nin yanından kılıçla geçtiği için uğrusuzluk sanılıp başı vurulmuştur.”
Anahtar sözcükleri veriyorum size bol bol dersler çıkarın:
Ulema, adalet, Osmanlı refahı, saray adaleti, ulemanın adaleti, hak hukuk, yaşam hakkı, eleştiri hakkı, masumiyet.