"Osmanlı leaks"- Stephan Gerlach'ın gözlemleri (1572-1575)

       Devşirme çocuklar

I574 yılının Ocak ayında 8.000 çocuk getirmişler. Bunlar başlarına sarı, sivri külahlar geçirirler, her sene kendilerine dayanıklı mavi kumaştan giysiler verirler. Acemioğlanlar, başlangıçta iki akçe gündelik alırlar ve bu miktar sürekli artırılır. Gençlerin bazıları  el sanatları öğrenirler, bazıları hayvanların bakımında ve gözetiminde kullanılırlar, bazıları da hizmet etmeleri için kibar ailelerin yanına verilip, orada nazik ve terbiyeli davranmayı öğrenirler, sonunda da padişahın hizmetine girerler. Bu gençler Türklerden de beterdir, çünkü hepsi hiçbir işe yaramayan serseri takımıdır, Hıristiyanlara ve Yahudilere her türlü eziyeti yaparlar ve evlerine girip savaştaki yağmacılar gibi davranırlar. Onlara bir taler verildiğinde hiç tanımadıkları bir insanı fena halde, hatta öldürünceye kadar döverler. Yeniçerilerden ölen ya da öldürülen olursa, onun yerine bu gençlerden birini geçirirler.

        Padişahın seks hayatı

Türklerin hükümdarı bir kadına ihtiyaç duyduğu zaman, kadınlarının  yaşadığı bölüme [harem] gider, düzenli bir biçimde karşısında dizili duran cariyelerini gözden geçirir ve en çok hoşlandığı cariyeye mendilini atar, o da bu işareti anlar ve padişahın eşinin yanına giderek mendili ona gösterir. Padişahın eşi onu giydirip kuşatır, süsler ve padişaha yollar. Bizim kadınlarımız böyle bir şeyi asla yapmazlar.

           Sadrazam- suç ceza

Türk devleti  vezir - paşa tarafından yönetilmektedir. [Sokullu] Mehmed Paşa, padişahtan sonra gelen en önemli yöneticidir. Diğer paşalar, beylerbeyi, sancakbeyi gibi yöneticiler ve görevliler hep ona tabidirler. Mehmed Paşa, Hırvatistan'dan gelme yaşlı, uzun boylu, iriyarı bir adamdır. Padişah onu kızıyla evlendirmiştir. Üstelik bütün Alman asilzadelerinden daha zengindir. Konstantinopolis'te tümüyle mermerden çok güzel bir cami ve ona bağlı çeşitli binalar yaptırmıştır. Bergasch'da da [Lüleburgaz] bir cami ve olağanüstü güzellikte bir kervansaray, başka yerlerde de bunlara benzer mükemmel binalar inşa ettirmiştir. Türkiye' deki bütün işler onun denetiminden geçer. Bugün yalancı şahitlik eden dört kişiyi cezalandırmak amacıyla eşeğe ters bindirip ellerine dizgin yerine eşeğin kuyruğunu verdiler ve bu şekilde kentin sokaklarında dolaştırdılar. Ayrıca yanaklarını ve alnını dağlayarak birer işaret kondurdular ve yüzlerini de boyadılar. Bu cezanın sebebi de şu:

           Bir Türk kadını evlenirken kendisine babasının verdiği (ve kocasının kendi ihtiyaçları için harcamak hakkına sahip olmadığı) paranın bir bölümünü kocasına belli bir süre için borç vermiş. Bu süre bitince, kadın parasını geri istemiş. Ama adam bu parayı bir süre önce iade ettiğini ileri sürmüş. Olay bir davaya dönüşmüş ve kadıya başvuruImuş. Adam kendini doğrulayacak dört tanık bulmuş. (Macaristan'da olduğu gibi, Türkiye' de de az bir para karşılığında konu hakkında hiçbir bilgileri olmadığı halde tanıklık yapacak dört, beş ya da altı kişi bulmak çok yaygın bir uygulamadır.) Kadı tanıklara dava konusunda bazı ayrıntıları sorunca (ki bu çok ender rastlanan bir olaydır, çünkü bazen kadılar da tanıklar gibi para karşılığında istenileni yaparlar), tanıkların yalan söylediği ve adamın kansına borcunu ödemediği anlaşılmış. Bundan kısa süre önce bir Yahudi, sattığı kumaşlara çok yüksek fiyat koyduğu için, ceza olarak burnunun alt kısmından bir bağ ipi geçirildi ve bir görevli bu ipten tutarak onu kentin sokaklarında dolaştırdı. Bu cezanın kendisine hangi nedenle verildiği anlaşılsın diye adam kumaşı da elinde taşımak zorundaydı. Herhangi bir kötü davranışla ilgili dava görüleceği zaman, davalı ya da suçlu kişi, Divan toplantısının yapıldığı yerin yakınlarında bulunan küçük bir odacığa götürülür ve orada itirafta bulununcaya kadar kendisine işkence uygulanır veya tabanlarına birkaç yüz sopa vurulur [falakal.) Davalı suçunu itiraf eder etmez, iş fazla uzatılmadan, suçlu ya ipe çekilir, ya da çengele asılır. Bu yöntemle bazı kişiler, işkence sırasında çektikleri acılara dayanamayıp, çoğu zaman işlemedikleri bir suçu üstlenirler. İşte davalar burada böyle süratle yürütülüyor. Birisi hırsızlıkla ya da cinayetle suçlanırsa, ona gerçeği itiraf etmesi için dokuz çeşit işkence uygulanıyor. Etle tırnak aralarına uzun, sivri çubuklar sokuyorlar, ağzını zorla açıp boğazından aşağı su dolu ince temiz bir bez indiriyorlar, daha doğrusu bu beze su akıtarak gövdesinin içinde dolmasını sağladıktan sonra bezi hızla dışarıya çekiyorlar. Bu durumda çoğu kez zanlının boğazından kanlar gelir. Bazılarının da kollarını, bacaklarını çarka bağlayıp geriyorlar ve daha buna benzer pek çok işkenceler yaparak tutukluyu itirafa zorluyorlar. Hemen arkasından da hiç vakit kaybetmeden suçluyu ya darağacında sallandırıyorlar, ya kazığa oturtuyorlar veya çengele asıyorlar, ya da ayağına taş bağlayıp denize atıyorlar. Tutukluların pek çoğu işkence sırasında can verir. Eğer birisi suçsuz olarak tutuklanır ve işkencenin şiddetine dayanamayıp ölürse, alınyazısı böyleymiş diyerek işin içinden çıkarlar.