Trocki’nin “Sol”umuzla Derdi

 

Sanırım toplum olarak tüm zihinsel süreçlerimiz prematüre… Önce Trocki ve Trockiciliği sonra da Mill liberalizmini bilgi ve yorum düzeyinde siz değerli okurlarıma aktarmak istiyorum.
Önce Trocki: Ata’mızdan iki yıl önce doğmuş, Selanik değil ondan hayli uzak Rusya’nın Yanovka diye bir bölgesinde doğmuştur. Ata’mızdan da iki yıl sonra öldürüldü. Yüksek öğrenim hayatını sürdürürken Marksçı fikirlerle tanışır. Atamızın aklına düştüğü gibi düşmüyor fikir Trocki’nin aklına. Nikolayev şehrinde işçilerle tanışır, onlarla iletişim kurar ve Marks’ın işçi teorilerini keşfeder. On dokuz yaşındayken tutuklanır. Hapis yatar, sürgün edilir, ama o, bir yolunu bulup kaçar. Lev Davidovic Bronstein olan adı, bu sırada Trocki diye değişir. Önce Avusturya, oradan da Londra’ya gider. Burada Mortow ve Lenin ile tanıştıktan sonra İskra gazetesini yönetir. O, artık dünyanın gidişatını değiştirecek bir partinin üyesidir, RSDİP’nin… Avrupa’yı adım adım dolaşır, gittiği her yerde fikirlerini ateşli bir şekilde anlatır. 1903 yılındaki Londra RSDİP Kongresi’nde Menşeviklerden yana tavır alır. Parvus’un etkisiyle Menşeviklerden uzaklaşır ve sürekli devrim teorisini oluşturur. İşte işin püf noktası burada: Sürekli Devrim, Rusya’daki burjuva devrim sürecini adım adım işçi devrimine dönüştürmek ve bu dönüşümü de sürekli uluslar arası alanlara yaymak fikriydi. Rusya’daki işçi sınıfı iktidarını parti devletine dönüştürmemek adına Avrupalı dostlarla işbirliği aramak ve devrimin kalıcılığını sağlamak hedefini açıklar. 1905 Devrimiyle tekrar ülkeye dönse de yine tutuklanır ve sürgüne gönderilir, bir yolunu bulup yine kaçar. Bu arada kısa bir dönem Saint Petersburg Sovyet’inde başkanlık yapar. 1907 2.Londra Kongresi sonrası Menşevik-Bolşevik çatışmasında merkezde durmasına rağmen Lenin’i hiç terk etmedi. Fransa, İsviçre, Kanada ve Amerika derken 1917 yılı mayıs ayında Rusya’ya döner ve Lenin tarafından Askeri Devrim Konseyi başkanlığına getirilir. Hayatı hakkında bazı kronolojik maddeler sıralayıp esas düşünce dünyasını yazayım diyorum:

1. Kızıl ordu örgütleyicisidir.
2. Devrim sürecinde askeri konsey başkanlığı yapar.
3. Kronştad isyanını bastırır.

4. Komüntern’in politbüro üyeliğini yapar.

5. Lenin ile ilk ciddi fikir ayrılığı Almanlarla Brest Litovsk anlaşmasında yapar. Anlaşmayı imzalamayı reddeder. Ama NEP konusunda Lenin’e ciddi ciddi ideolojik politik tavır alır. Diktatörlük belirtileri başlayınca kendi düşüncelerini yaymaya başlar. 1927’de bir grup arkadaşıyla partiden atılır. Sonrası bizim bildiğimiz, göç hikâyesi...
Meksika’dayken “Ucube Bürokratik Yozlaşmalar” adlı kitabıyla adeta 68 Prag Baharını ve kapitalizme geriye dönüşün öngörüsünü anlatır. Sosyalistler açısından ilk dönem parti öncülüğünde işçi devleti, pek romantik görünse de bürokrasinin kısa sürede hâkim olacağını, polis-ordu-yargı vesayetinin sosyalist demokrasi önünde engel olduğunu yazar kitapta. Bazı somut verilerle kapitalist üretimdeki rekabetin yarattığı kalite lüks tüketim ürünlerine dikkat çekmiştir. Sosyalist üretimin giderek bürokratik devletin belirleyeceği hantal ekonomi çıktıları olduğunu söyleyip yazacaktır.
Sürekli Devrim Teorisi ne değildir?
a. Bürokratik oligarşi ve korporatif rejim iktidarlarına bel bağlayıp biz bunlarla gidelim, bunlar bizim önümüzü açar demek değildir.
b. Devrimsel gelişmeler hep mücadeleyle gerçekleşir, bu yüzden her türlü ilerici, muhalif sendikal mücadele alanları geliştirme yerine hükümet yanlısı, hükümetin egemenlik alanını genişletmeye yönelik işbirliği değildir.

c. Sosyalist mücadele, sermaye ve onun bürokratik yapısının karşısındaki kesimlerin ve sınıfların mücadelesi olup, egemenlerin klik çatışmalarında taraf olmak değildir.

d. Egemenlerin partilerinden birinin ticaret-sermaye-cemaat-polis-ordu-yargı-bürokrasi alanını genişletmeye yönelik referandumunda iktidar yanlısı olmak değildir.
Nedir? Alabildiğine sistem karşıtı cepheyi öncelikler işçi, memur, öğrencilerle genişletmek; liberaller, sosyal demokratlar, ilericiler, anarşistler ve benzeri siyasi gruplarla işbirliği yapmak ve bu süreci alabildiğine geniş bir coğrafyaya yayıp egemenler arasındaki anlaşmazlıklardan kazanım yaratmaktır. Kesintisiz devrimin bilinçlendirici öğesini alıp içe kapanmacı, devlet kapitalizmini kapı dışarı etmektir.