Tarihte Özgürlük Bildirileri

Özgürlük asla şatafatlı bir yetkinlik içinde ansızın çıkıp gelmez. Her zaman küçük bir grubun hakim bir gruptan söke söke almasıyla büyük gruplara ulaştırılmıştır. Magna Carta da şiş boğaz baronların istemeden sebep oldukları o muazzam ve önü alınamaz tarihsel hak aramaların en bilineni oldu.

Magna Carta (1215) 
"Kendi zümresinden olanların verdiği yasal bir karar ya da ülkenin bu konuda yasası olmadıkça hiçbir özgür kişi yakalanmayacak, zindana atılmayacak, mal ve mülkü elinden alınamayacak, sürgüne yollanamayacak ya da herhangi bir biçimde kötü muameleye maruz bırakılamayacaktır. Biz de bu kişiye karşı zor kullanmayacağız, zor kullanılmasına izin vermeyeceğiz." (Bu yasa da modern dönem liberallerine, demokratlarına ayet olsun. Fazla söze gerek yok.) 


Üç İsviçre Kantonunun Edebi Birliği (1291)
Bu bildiriyi Magna Carta ateşi tetiklemiştir.
"Herkes öyle bilsin ki Uri vadisi, halkı, Schwyz vadisi ve topluluğu ve Unterwalden halkının topluluğu zamanın düzenbazlığını dikkate alarak vadiler içinde kendilerini ve kendilerine ait şeyleri koruyabilme ve daha uygun bir durumda koruyabilme ye muktedir olmak için birbirlerine yardım ederek, dayanışarak kendi canları, malları ve mülkleri pahasına vadilerin içinde ya da dışında tüm güçleriyle savunacaklardır." (Demokratik özerklik bildirimiyle adeta kıyametleri kopan Türk muhafazakar ve sol unsurlara bir anlamda bu bildiri aydınlanmaları için referans olabilir.)

Augsburg Din Barışı (1555)
"Hiçbir zümre bir diğerini ya da uyruklarını, belli bir dine girmeleri için zorlamamalı, baskı uygulamamalı, ya da efendilerine ve amirlerine karşı korumamalı, kollamamalı ve herhangi bir biçimde savunmamalıdır." (Kuşkusuz inanç hakkı için çırpınan Aleviler ve her fırsatta Türk hükümetlerince aşağılanan Zerdüştiler ve diğer azınlık dinleri için İslami cephenin referans alabileceği bir yasa maddesidir.)

Hollanda Bağımsızlık Bildirisi (1581)
"Halk prens için değil, tersine prens halk için yaratılmıştır; çünkü halk olmasa prens de olmazdı. Prens uyruklarını hak ve adalete uyarak yönetmeli, onları bir baba evlatlarını nasıl severse öyle sevmeli, bir çoban sürüsünü nasıl güderse, aynen öyle bağlılıkla gütmelidir. Prens bunun için vardır. Eğer böyle davranmaz, köle muamelesi yaparsa, prensliği sona ermiş demektir. Dolayısıyla biz de şimdi İspanya Kralı'nın Hollanda egemenliği üzerinde hiçbir hakkı kalmadığını ilan ediyoruz. Böylece bir zamanlar İspanya Kralı'na bağlılık ve boyun eğme yemini etmiş olan tüm memurlara, amirlere, efendilere, vasallere ve kentlilere görevlerinden el çektiriyoruz." (Türkiye solcuları ne düşünür acaba?)

İngiltere İnsan Hakları Bildirgesi (1688) 
"Parlamentonun onayı olmadan kralın yetkisine dayanarak yasaları ve bu yasaların icrasını iptal etmek gücü sözde kalır ve yasadışıdır."

Virginia İnsan Hakları Bildirisi (1776) 
"Tüm insanlar doğuştan eşit derecede özgür ve bağımsızdırlar. Doğar doğmaz edindikleri belli bazı hakları vardır; siyasal bir topluluk kurdukları zaman, hiçbir antlaşmayla gelecek nesilleri bu haklardan yoksun bırakamaz, onları bu haklardan vazgeçmeleri için zorlayamazlar; yaşama ve özgürlük haklarıyla, mülk edinme ve sahip olma, mutluluk ve güvenlik arama ve kazanma olanağı da bunların arasındadır. Özgürlüğün en güçlü kalelerinden birisi de basın özgürlüğüdür; asla sınırlandırılamaz."

Fransız Anayasası (1789)
"Her siyasal topluluğun amacı hukuki taahhüt altındaki, doğal insan haklarını korumaktır. Bu haklar; özgürlük, mülkiyet, güvenlik talep eden birincil haklardır."

Demokratik Özerklik Bildirisi (19 Temmuz 2011)
Siyasi boyutta; ulus devletin icra organları olan bürokratik ve oligarşik siyaset araçları yerine Demokratik Özerkliği inşa ederek halkın demokratik kurumlarını işlevsel kılmak, demokratik siyaset kurumlarını geliştirmek. Siyaseti tekelci çevrelerin egemenlik aracı olmaktan çıkartıp en küçük toplumsal birimlerin bile bir araya gelerek demokratik komünler ve meclisler oluşturması ve toplumsal yönetime katılması yoluyla doğrudan demokrasiyi işletmek. Bunun için öz yönetim anlamındaki genel ve bölge icra organları meclisler tarafından seçimle görevlendirilir.

* Demokratik özerklik bildirisi hariç diğer bildirgeler Janko Musulin'in, Hürriyet Bildirgeleri adlı kitabından alıntılanmıştır.