Social Icons

.

Pages

20 Temmuz 2012

Kobani Deneyiminden Demokratik Konfederalizm Heyecanına


    Son birkaç yıldır demokrasi, eşitlik, adalet talepleriyle sokağa dökülen,  Arap baharına  adını veren halkların talep ve amaçlarının homojen olmadığını biliyoruz. Siyasal İslam’ın temel karakterini verdiği bu baharın etrafında pozisyon alan değişik etnik ,sosyal , politik grupların varlığı da demokratik taleplerin meşruiyetini ortaya koyması açısından önemli. Bu konuda daha önce binlerce değerlendirme yapılmıştır. Yeni bir değerlendirmeden ziyade evrensel bazı prensipleri belirtmekte fayda var. Diktatör rejimlerin varlığı başlı başına bir tür şiddettir. Bu rejimlere yönelik her türlü politik, sosyal, kültürel, ulusal, etnik eylem ve taleplerin devrimci-demokratik niteliği rejimin kendi karakteri içinde meşruiyet kazanır. Tıpkı işçilerin, diğer yoksulların sendika, daha fazla ücret taleplerinin sermayenin var olma biçiminden dolayı haklılığı gibi… Ya da kadınların tarihsel ve toplumsal konumlarından ötürü haklı eşitlik, özgürlük istekleri… Demokratik seçimler bunların başında gelir. Egemenlerin siyasi ve askeri karakterinden onların daima bu tip demokratik devrimci talepleri bastıracağını biliyoruz. Dünya demokrasi deneyimlerinden özellikle
İspanya modeli bugünkü Arap baharını anlamamız için önemli bir tarihsel deneyimdir.  İspanya deneyiminde devrimci-demokrasi güçleri yenilse de kendi içlerinde ilksel olarak ulusların otonomi taleplerini göz ardı etmeyen yapıya sahiptiler. Katalonya’nın ve diğer bölgelerin 1932 yılındaki özerklik ilanı demokrasi güçlerinin elini güçlendirmiştir. Katalonya milliyetçileri de kralcı-falanjist ayaklanmaya karşı demokrasi güçlerinin yanında yer almıştır. BASK milliyetçileri de… Sosyalistler, anarşistler, solcular, özgürlükçü liberaller ise Katalonya, BASK ve diğer bölgelerin otonomi ve öz yönetim haklarını desteklemişlerdir. Bazı tekin sorunlar olmasına rağmen politik destek tamdır. Arap baharının  de ilke ve temel bazı evrensel normlardan yana sorunları mevcut. Bu sorunlar sadece uluslararası sermayenin, şirketlerin, devletlerin desteği ile açıklanamaz. Hatta bu tip durumlarda küresel destek aramak ya da küresel güçlerin bundan istifade etmesi gayet olağan. Haklı olmak gerekmiyor… Arap baharının temel sorunu etik olarak değişik dini azınlıkların , etnik grupların, ulusal kimliklerin, özgürlükçü kadın gruplarının, emek cephesinin temel hak ve özgürlüklerini ikinci plana atan yaklaşımlarıdır. (Bir arkadaşım kadınların özgürlükçü taleplerini 222.plana atıldığını iddia ediyor. Kısmen katıldım:Bu sorunu da hem küresel güçler hem de Arap coğrafyasının çevresindeki bazı liberallerin ve entelektüellerin dominant tavırları besliyor. Suriye’deki Sunni Müslüman kesimin demokratik, sosyal ve siyasal taleplerine şartsız destek veren uluslararası kamuoyu Kürtlerin 4 devlet arasında gaspedilmiş haklarını geçiştirmek istiyor, yok sayıyor; bu yetmiyormuş gibi Kürtlerin siyasi inceliklerini, manevralarını Esad yanlısı olmakla suçluyor. Özellikle Türkiye’deki Arap baharı müptelaları Müslümanlar için özgürlük, demokrasi talep ederken Kürtler için 1934 yılının Asturias vampiri Francocu eğilim sahibidirler. Bu omurgasızlık aslında tarihsel olarak çözümlenmiş sömürgeci aydın karakterinin en belirgin özelliği. Bazı İhvan hayranı Türkler de Batı Kürdistan’daki Kürtlerin de Türkleştirilmesi rüyaları görmeye başladı. 1958 yılından beri tüm ulusal, sosyal, ekonomik ve yurttaşlık hakları ellerinden alınan Batı Kürdistan Kürtlerinin haklı talep ve çığlıklarına sessiz kalan, hatta ortak olan Sunni Araplar ve Sunni Türk milletleri kendilerinin boka batmış bu ahlaksızlıklarını sorgulayacaklarına dönüp dönüp PYD üzerinden Kürtleri kendi piyonları yapamamanın acısıyla Kürt hareketini suçluyorlar. Bir gerçeği açıkça belirtmekte fayda var: Araplar, diktatörlük rejimlerine karşı siyasi, sosyal, ekonomik güç taleplerinde bulunurken Kürtler taa yüzyıl öncesinin kimlik sorunlarıyla ‘varolma’ savaşı veriyorlar. 2004 serhildanında Kürtleri yalnız bırakan Arap-Türk özgürlükçüleri bugün utanmazca PYD ve onun destekçilerine saldırıyorlar. Bu ahlaksızlıklarına  da bin bir gerekçe uyduruyorlar. 2003-2004 yıllarından 2009’a kadar da bu Türk Müslüman milliyetçiler de Esad’ın en üst düzeyde kardeşleriydi zira. Kürtler, yaşadıkları de jure coğrafyalarda kendileri de facto öz yönetim haklarını kullanmak istiyorlar. Öcalan da birleşik bağımsız Kürdistan’ın reel  durumunu analiz ettikten sonra demokratik konfederalizm çözümüyle Barzani’nin yakın zamandaki Hewler’deki birlikçi tutumuna da siyasi perspektif çizmiş oldu. (Hewler'de Batı Kürdistan'ın siyasi gruplarını bir araya getiren Barzani tereyağından kıl çeker gibi bir inşayı planlıyor. Umarım daha dirayetli bir süreç başlar.Son olarak ABDli petrol devi Chevron’un yeni yataklar bulmak için Güney Kürdistan idaresiyle bir anlaşma imzalaması ise sürecin bundan sonra nasıl şekilleneceğine dair bize bir öngörü fırsatı sunuyor. Türk Müslüman ve solcuları bunu emperyalizm ve benzeri arkaik söylemlerle teorize edecekler. Bunun bir önemi yoktur. Kobani deneyimi artık Katalanoya sürecidir. Küresel demokrasi sürecidir. Yeni yüzyılda ruhunu enternasyonal geçmişten alan devrimsel bir süreçtir. Öcalan’ın siyasi öngörüsü, Barzani’nin pratik siyasi olgunluğu de jure sınır sorunlarını da en aza indirgeyecek yaklaşımlardır. Demokratik konfederalizm şimdilik en gerçekçi çözüm sürecidir. Hiçbir uluslararası katkı ve ilişkiden kaçınılmaması gerekir. Kürtlerin tarihsel deneyimlerinde çok acı sonuçlar söz konusu. Önce ulus olmaktan kaynaklı hakların kullanılması sonra siyasi çizgi esasına dayanacak bir iç ve dış siyasa müthiş fırsatlar yaratabilir. Kürtleri hayvansever gibi seven Türk Müslümanları, liberallerinin bir kısmı ve solcularının bir bölümünün her türlü itirazını kompleks olarak değerlendirmekte fayda olacaktır. 
 Yazı Sözlüğü:
Demokratik Konfederalizm: "Bir toplumun tabandan başlayarak kendini en geniş bir biçimde demokratik örgütlemesidir. Demokratik kurumlarını oluşturmasıdır. Tabandan başlayarak oluşturulan demokratik kurumlaşmaya dayalı bir sistemdir. Mahalle ve köy komünlerinden, mahalle meclislerine ve il meclislerine kadar örgütlenmelerini her alanda geliştirmek ve bunların genel iradesini temsil eden bir halk kongresini kurumlaştırmak, demokratik konfederalizmi oluşturmaktır." Mustafa Karasu, Öcalan'dan derleyip böyle tanımlıyor. Modern uluslararası hukukta birden fazla devletin bir araya gelerek oluşturduğu gevşek birliğe konfederalizm, bunun devlet kurumlarının inisiyatifi dışında öz savunma güçleri hakkı saklı tutularak oluşturulmuş gönüllü birliğe de demokratik konfederalizm denir. 

Hiç yorum yok:

self determinasyon,öz yönetim

20. Yüzyılda uluslararası hukukun en önemli kavramlarından birisi haline gelen selfdeterminasyon, dünya toplumunda yeni bir yapılanma ve tanımlama süreci başlatmıştır. Kavram, günümüz dünyasının siyasi haritasının belirlenişi ve bundan sonra geçirmesi muhtemel değişikliklere ilişkin olarak sıkça söz konusu olmaktadır. Önceleri siyasi bir ilke olduğu düşünülen self-determinasyon kavramı hem BM 1966 İkiz Sözleşmeleri, hem BM Genel Kurul Kararları hem de uluslararası hukukun diğer aktörlerinin kararlarıyla hukuki bir hak haline dönüşmüştür. İlk ifade edilmeye başlandığı dönemlerde sadece sömürge yönetimi altındaki halklara tanınması öngörülürken Yüzyılın sonlarında Sovyetler Birliğindeki federe cumhuriyetlerin de selfdeterminasyon hakkından yararlanarak ayrıldıkları görülmüştür

öz yönetimin gerekçesi

Self-determinasyon fikrinin gelişmesine 20. yüzyılda bir taraftan Sovyetler Birliği’nin kurucusu olan Vlademir I. Lenin, diğer taraftan Birleşik Devletlerin Birinci Dünya Savaşı sırasında başkanı olan Woodrow Wilson katkıda bulunmuştur. Lenin eserlerinde “ulusların Self-determinasyon hakkı” kavramınıortaya koymuş, bir ülkenin veya yerin ilhakının “bir ulusun Self-determinasyon hakkının ihlali” olacağını belirtmiştir. Bunun yanında Lenin, self determinasyonun ayrılmayı da kapsamakta olduğunu belirtmiştir. Hatta ilkenin uygulanma yöntemlerinden birincisi bu yoldu.Wilson ise arasında “Selfdeterminasyon” kelimesi tam olarak geçmese de altı tanesi Self-determinasyon ile ilgili 14 ilke ilan etmiştir. Konuşmalarında savaştan yenik çıkan milletlerin, küçük milletlerin ve sömürge altındaki halkların da kaderini tayin hakkı olduğunu ifade ederek, bundan böyle uluslararası sistemin güç dengesine değil, etnik kaderini tayin ilkesine dayandırılması gerektiğini vurgulamıştır.

Pages

öz yönetimin tarihi

Kavramın ilk kullanımı 1581 yılında Hollanda’nın İspanyol krallarının kendilerine karşı zulüm yaptıkları gerekçesiyle İspanya’dan bağımsızlığını ilan etmesiyle olmuşsa da 18. yüzyılın ikinci yarısına yani 1776 tarihli Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi ve 1789 tarihli Fransız İnsan ve Vatandaşlık Hakları Beyannamesine kadar bir gelişme gösterememiştir. 1776 tarihli Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi ile Amerikan halkı dış bir yönetim, yani İngiltere tarafından idare edilmeye razı olmayacağını bildirmişlerdir. Bunun sonucu olarak ulusal self-determinasyon talebiyle ortaya çıkan ilk sömürge halkı olmuşlardır.