Türkiye-PKK Müzakere Girişimi

   Hükumet kanadının bir anda Oslo ve İmralı görüşmelerini tekrar gündeme getirmesiyle müzakere girişimi başlamış oldu. Bu konuda her çevreden çok farklı yorumlar var. MHP ve onun değişik versiyonu olan Gülen Cemaati  çevresinin operasyonel değerlendirmelerini dışarıda tuttuğumuzda her çevre kendince haklı gibi görünüyor.

AKP açısından

    En üst düzeyde Başbakan Erdoğan’ın dillendirdiği yeni bir Oslo veya İmralı süreci Ankara’nın müzakereci tutumunu hala netleştiremedi. Şimdilik bir girişim olarak medyada, orada burada tartışılıyor. 30 Eylül AKP kongresi bu açıdan bir milat sayılabilir. Erdoğan’ın,  kongrede önümüzdeki 10 yılın manifestosunu açıklayacağını belirtmesinden sonra kongrede olası müzakere atıfları daha bir önem kazandı. Balyoz davasında mahkûmiyet kararlarının çıkması Erdoğan’ın elini rahatlatmışa benziyor. Ulusalcı dalganın komplocu yönünü şimdilik bastırmış görünüyor. 2005’ten sonra Erdoğan’ın sorunun çözümü konusunda geliştirmiş olduğu her iyi niyetli girişimi bu ulusalcı dalganın nasıl sabote etmek istediğini pratikte hepimiz gördük. Sağcı-muhafazakâr bir partide olması gereken tüm pragmatizme, ilkesizliğe, çark edişe de AKP ve Erdoğan şahsında tanık olduk. Habur sürecindeki Kürtlerin siyaseten moral şovunu ilk iki gün olumlayan Erdoğan bir anda milliyetçi ve ulusalcı dalganın etkisiyle birkaç gün sonra tipik Türk devletçisi olarak tavır değiştirdi.

Popüler milliyetçi yönünü hep ön planda tuttu. Erdoğan ve ekibi daha önceki görüşmeleri de seçimleri kazasız belasız atlatma hesabına basamak yaptığı için kalıcı ve açık müzakere sürecine dönüşmedi. Gerçi bu tip görüşmelerin o düzeyde kalacağı da belliydi. Çünkü henüz örgütle temas düzeyiydi. Zaten adına da hala İmralı ve Oslo Görüşmeleri deniyor. Görüşmeler, hem yeniden başlayacak olası bir çatışma süreci hem de  olası müzakereler için rakiplerin birbirlerinin gardını görmesi açısından da hazırlık safhası oluyor. Nihayet öyle oldu. İki taraf da birbirinin gücünü görüşmeler boyunca anlamaya çalışmış, niyetlerini çözmüş. Sonrasında yaşanan çatışmalı sürecin bu kadar şiddetli olmasında bu güç tartma-rakibi hesaplamanın da  payı var kuşkusuz. Bu süreci hem siyasi açıdan hem askeri açıdan iyi hesaplayamayan da devlet ve hükümet tarafı oldu. Askeri açıdan gerilla ilk defa saha hâkimiyeti taktiğini tutturdu, PKK, 2011-12 kışında devletin iklimsel şartları lehine çevirmesiyle düzenlediği imha operasyonlarını da bir anlamda boşa çıkardı. Geldiğimiz noktada devlet tüm teknolojik imkânlarını seferber etmesine rağmen PKK’nin 2012 saha hâkimiyeti, alan inisiyatifi direnişine geri adım attırmış değildir. Siyasi açıdan da KCK operasyonlarının yoğunluğu da BDP ve diğer Kürt kurumlarının ne kitlesel desteğini zayıflatmıştır ne de Kürtlerin taleplerinde bir daralma yaratmıştır. Oysa aksine Kürtler “Kürdistan’a siyasi statü, Kürt kimliğine özgürlük” hedefi daha görünür kıldılar ve daha sert biçimde dile getirdiler, getiriyorlar. Askeri operasyonların toplumlarda yarattığı duygusal kırılmalar bir yana ekonomik anlamda da devlet bütçesinin giderek şiştiğini yapılan zam ve ayarlamalardan rahatlıkla görülebilir. AKP ile beraber ekonomide yaşanan göreceli büyüme de durma noktasına gelmişti. Kısacası müzakere girişimi,  devleti yeniden yapısal birtakım reformlarla şekillendirmek isteyen AKP ve Erdoğan için bir ihtiyaç olmuştur.  Devlet içindeki Gülen Cemaati bürokrasisi ve uzantıları da ya Erdoğan ile uzlaşma temelinde bu süreci destekleyecekler ya da onlar da bu olası müzakere sürecinin yeni kurbanları olacaklar. İlk kurbanları ulusalcı dalganın komplocu asker-gazeteci çevreleri olmuştu. Bu arada BDP’li vekillere yönelik dokunulmazlığın kaldırılması girişimi bence bir şantaj olarak kalacaktır. Eğer müzakereler olumlu sürerse bu da bir pazarlık konusu olarak devlet tarafının malzemesi olacak, olumsuz gelişirse sürecin meclis boyutu da çatışmalı olacak. TSK’nın son günlerdeki hava operasyonları da PKK tarafının talep skalasını daraltmayacaktır.

PKK-BDP-KCK açısından;

  PKK-KCK  cephesi ilk görüşmelerden sonra bayağı tecrübe kazanmışa benziyor. Bir defa PKK hem savaşabileceğini hem de barışabileceğini tüm dünyaya gösterdi. Öncelikle Suriye’deki gelişmeleri lehine çevirebilecek inisiyatifi geliştirdi. Kürtlerin büyük kazanımlar elde etmesinde tarihi bir rol oynadı. Bu, aynı zamanda Güney Kürdistan’da da karşılık bulacaktır. Kuzey Kürdistan’da ise toplumsal desteğini perçinledi. 2011-12 kışından beri yaşanan gerilla kayıpları sonucu Kürtlerin yaşadığı duygusal radikalizmi politikleştirmeyi becerdi. Sokaktaki Kürt bile halkların kardeşliği, bir arada yaşama vs. gibi eskimiş sloganlara itibar etmiyor, kesinlikle siyasi statüden, kimliğin özgürleşmesinden söz ediyor, asıl hedefin bu olduğuna dair inançları da gelişmiş Kürtlerin. Siyaseten Hakkari ve çevresinde düzen partilerini tabela partisine dönüştüren PKK’nin şimdilik en büyük handikabı TAK görünüyor. Gaziantep olayını üstlenmemesine rağmen TAK gibi bir yapının varlığı kamuoyunu inandırmakta PKK’nin inandırıcılığını zayıflatıyor. Foça olayında yaşanan sivil infazlar da işin cabası… TAK’ın varlığı, eylem biçimleri artık Kürtlerin siyasi-kitlesel desteğini koruması açısından potansiyel tehlike… Olası müzakerelerde Türk devlet tarafını katbekat aşan politik talepleri ve haklılıkları ise en büyük avantajları. Öcalan’ın siyasi öngörüsüyle bütünleştiğinde PKK-KCK cephesi müzakerelerin devamında ya da bitiminde, her iki durumda da kazançlı çıkacak bir yetkinliğe sahip. PKK, diğer Kürt gruplarını da sürece dahil ederse önümüzdeki dönemlerde AKP ve benzeri partilerin Kürdistan’daki varlığını sıradanlaştırabilir. Cemil Bayık’ın Türk aydınlarına yönelik olarak “PKK’nin otoriter bir idare kurma gibi bir rolü olmayacaktır, Kürtler demokratik tutumları sayesinde ayakta olacaklardır.” tespiti de PKK’nin sürece ne kadar hakim olduğunu göstermesi açısından önemli. Son birkaç yıllık gelişmelere baktığımızda sanırım Kürtlerin en büyük kazanımlarından biri Murat Karayılan’ın varlığı oldu. Değerlendirmeleri, dünyayı ve dünyada yaşanan gelişmeleri ne kadar sağlam okuduğunu kanıtlıyor. İran ile ateşkes yapıp Suriye ile denge siyaseti izleyip Batı Kürdistan’ın özerklik sürecini somutlaştırması Karayılan ve ekibinin politik hakimiyetini yansıtır. Karayılan ve ekibi bence Doğu Kürdistan sürecini şimdiden planlamıştır. Uygun zaman ve koşulları bekliyordur. Bu da benden siz okurlara gizli bir planı deşifre etmek olsun!

   Türk medyası açısından;

Bu savaşın zavallılaştırdığı, sıradanlaştırdığı tek kesim Türk medyası oldu. Tüm inandırıcılığını yitirmiş, Kürtler açısından hiçbir karşılığı olmayan bir pozisyona düşmüştür. Bence Türk medyası silahlarını bırakıp müzakerecilere teslim olmalı. Eğer ateşkes pozisyonu olursa ilk ilanı Türk medyası yapmalı. TSK ve HPG buna uyar.  Başka da bir şey yazamıyorum. Yayın yönetmenleriyle çukurun dibinde bir basın var. Taraf gazetesi eğer cemaatin aklına uyup pozisyon değiştirmezse bu sürecin parlayan gazetesi olacaktır. Yalnız Emre Uslu ve Mehmet Baransu gibi zavallıların tasfiyesi şart. Sahiden bu iki tipin neden hala Taraf’ta yazdıklarını anlayan var mı? Yeniçağ, Zaman, Türkiye, Hürriyet gibi nadide parçalar var oysa…

Devamı gelecek …